TỌA ĐÀM “HỒN THƠ THÁI - GIỮ GÌN VÀ TIẾP NỐI”

Diễn giả của chương trình là ThS. Lương Văn Thiết, nhà nghiên cứu hiện đang công tác tại Viện Nghiên cứu Ứng dụng Văn hóa và Du lịch, đã có nhiều công trình nghiên cứu về văn hóa các tộc người thiểu số ở miền Bắc và Bắc Trung Bộ, đặc biệt là hai tộc người Thái và Khơmú, tiêu biểu như:
- Khôi phục, truyền dạy và phổ biến chữ viết người Thái (Lai Pao) ở xã Chi Khê, huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An
- Tri thức dân gian của người Khơ mú ở huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An
- Tri thức dân gian của người Hmông ở tỉnh Nghệ An
- Nghề thủ công truyền thống của người Hmông ở Nghệ An
- Xây dựng sản phẩm du lịch đặc thù ở Bát Xát, Lào Cai
- Lễ tết truyền thống của một số dân tộc ở Việt Nam
- Nghiên cứu bảo tồn và phát huy giá trị di sản chạm khắc đá cổ miền núi phía Bắc Việt Nam
- Anh hùng Chương Han và dấu ấn lịch sử trong văn hóa người Khơmú
- Ẩm thực Lào nhìn ở góc độ nhân học sinh thái

Nhà nghiên cứu Lương Văn Thiết cũng từng được nhận giải thưởng của Hội Văn nghệ Dân gian: Giải Ba A về Văn nghệ dân gian với đề tài “Tri thức dân gian trong chăm sóc sức khỏe của người Thái ở huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An” (2016) và Giải Nhì B về Văn nghệ dân gian với đề tài: “Tri thức dân gian của người Khơmú ở huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An” (2017).
Buổi tọa đàm do TS. Tạ Thị Thanh Huyền, giảng viên Khoa Văn học, Trường ĐH KHXH&NV, ĐHQGHN đảm nhiệm vai trò dẫn dắt, điều phối chương trình.

Mở đầu tọa đàm, ThS. Lương Văn Thiết trình bày khái quát về nguồn gốc hình thành các tộc người ở Việt Nam, trong đó có quá trình hình thành tộc người Kinh và những sự giao thoa văn hóa giữa các cộng đồng cư dân. Từ nền tảng này, diễn giả liên hệ tới quá trình phát triển của tộc người Thái, giúp sinh viên hiểu rõ hơn những yếu tố cấu thành bản sắc văn hóa - văn học của đồng bào Thái.
Trong phần chính của buổi tọa đàm, diễn giả giới thiệu những giá trị tiêu biểu và đặc sắc của truyện thơ Thái bao gồm: nội dung, thể loại, đặc trưng ngôn ngữ truyện thơ, hình tượng nghệ thuật và vai trò của truyện thơ trong đời sống tinh thần của đồng bào Thái. Truyện thơ Thái nổi tiếng “Tiễn dặn người yêu” (Xống chụ xon xao) được diễn giả đi sâu phân tích và lý giải từ những góc nhìn đa chiều không chỉ của một nhà nghiên cứu văn hóa mà còn là của một chủ thể thực hành, trao truyền văn hóa về quan niệm tình yêu tự do và phong tục hôn nhân của người Thái.
Phần thảo luận diễn ra sôi nổi với nhiều câu hỏi của sinh viên xoay quanh vẻ đẹp trong đời sống văn hóa của tộc người Thái như tục thách cưới, những làn điệu múa truyền thống, đặc trưng từ ngữ - dịch thuật và sức sống của truyện thơ và tiếng Thái trong bối cảnh xã hội thời hiện đại. Diễn giả đã giải đáp tỉ mỉ, cung cấp thêm nhiều ví dụ minh họa sinh động từ nghiên cứu thực địa giàu tính thuyết phục.
Khép lại chương trình, ThS. Lương Văn Thiết đã dạy sinh viên đọc và cảm nhận một số câu thơ nổi tiếng trong tác phẩm “Tiễn dặn người yêu” bằng chính tiếng Thái, giúp người tham dự được trực tiếp trải nghiệm vẻ đẹp âm điệu, ngôn từ và thế giới nghệ thuật đặc sắc của văn học đồng bào Thái.
Buổi tọa đàm khép lại đầy hứng thú, khơi gợi ở sinh viên nhiều hướng tiếp cận mới đối với việc nghiên cứu và gìn giữ các giá trị văn học - văn hóa các dân tộc Việt Nam.